Идея статьи «100 самых употребляемых глаголов в польском языке», признаюсь, не моя, а одной читательницы. И это отличная идея, скажу я вам! Хотя бы потому, что в сети я толком ничего на эту тему не нашла — есть сколько угодно списков самых употребляемых глаголов английского и немецкого языков, но — я правда не нашла, хотя, может быть, плохо искала — ни одного списка польского.
Есть пару небольших списочков в нескольких брошюрках, которые у меня есть и, конечно же, список самых употребляемых слов польского языка вообще, из которого я тоже возьму кое-какую информацию. Дабы не писать тут ворох довольно-таки объемистых табличек спряжений глаголов настоящего времени, я приведу их просто списком, давая в скобочках к ним две формы — для «я» и для «ты», и иногда для «они», если она будет творится как-то по-особенному. Если вы хорошо знакомы с правилом бабочки, то вам нетрудно будет воссоздать все остальные формы глаголов. Если плохо знакомы — ознакомьтесь! А еще, чтобы уж совсем здорово было, я вам тут еще повелительное наклонение добавлю, но только во втором лице. С восклицательным знаком, чтобы не ошиблись. Если нет слова с восклицательным знаком — значит, нет повелительного наклонения. И — поехали!
100 самых употребляемых глаголов в польском языке
| Глагол | Формы Я, ТЫ | Повелит. накл. для ТЫ | Перевод |
| być | (jestem, jesteś) | bądź! | быть |
| mieć | (mam, masz) | miej! | иметь |
| móc | (mogę, możesz) | мочь | |
| wiedzieć | (wiem, wiesz, wiedzą) | wiedz! | знать о чем-то |
| mówić | (mówię, mówisz) | mów! | говорить |
| chcieć | (chcę, chcesz) | chciej! | хотеть |
| zostać | (zostanę, zostaniesz) | zostań! | остаться, стать |
| powiedzieć | (powiem, powiesz, powiedzą) | powiedz! | сказать |
| widać | не склоняется | видно, можно увидеть | |
| musieć | (muszę, musisz) | быть должным | |
| robić | (robię, robisz) | rób! | делать |
| zrobić | (zrobię, zrobisz) | zrób! | сделать |
| znaleźć | (znajdę, znajdziesz) | znajdź! | найти |
| zobaczyć | (zobaczę, zobaczysz) | zobacz! | увидеть |
| dać | (dam, dasz, dadzą) | daj! | дать |
| zrozumieć | (zrozumiem, zrozumiesz) | zrozum! | понять |
| stać | (stoję, stoisz) | stój! | стоять |
| wrócić | (wrócę, wrócisz) | wróć! | вернуться |
| widzieć | (widzę, widzisz) | widź! | видеть |
| wziąć | (wezmę, weźmiesz) | weź! | взять |
| czekać | (czekam, czekasz) | czekaj! | ждать |
| zabić | (zabiję, zabijesz) | zabij! | забить, убить |
| szukać | (szukam, szukasz) | szukaj! | искать |
| dostać | (dostanę, dostaniesz) | dostań! | получить |
| dowiedzieć się | (dowiem się, dowiesz się, dowiedzą się) | dowiedz się! | узнать, разузнать |
| wyjść | (wyjdę, wyjdziesz) | wyjdź! | выйти |
| słychać | в качестве глагола имеет только формы czas teraźniejszy: słychać; сzas przeszły: było słychać; czas przyszły: będzie słychać; tryb przypuszczający: byłoby słychać | слышно | |
| poznać | (poznam, poznasz) | poznaj! | узнать |
| spać | (śpię, śpisz) | śpij! | спать |
| pójść | (pójdę, pójdziesz) | pójdź! | пойти |
| przyznać | (przyznam, przyznasz) | przyznaj! | признать |
| patrzeć | (patrzę, patrzysz) | patrz! | смотреть |
| sprawdzić | (sprawdzę, sprawdzisz) | sprawdź! | проверить |
| znać | (znam, znasz) | znaj! | знать что- то, кого-то |
| wejść | (wejdę, wejdziesz) | wejdź! | войти |
| przekonać | (przekonam, przekonasz) | przekonaj! | переубедить |
| rozmawiać | (rozmawiam, rozmawiasz) | rozmawiaj! | разгова- ривать |
| jechać | (jadę, jedziesz) | jedź! | ехать |
| spotkać | (spotkam, spotkasz) | spotkaj! | встретить |
| wyobrazić | (wyobrażę, wyobrazisz) | wyobraź! | вообразить |
| powstrzymać | (powstrzymam, powstrzymasz) | powstrzymaj! | придержать |
| pozwolić | (pozwolę, pozwolisz) | pozwól! | позволить |
| wierzyć | (wierzę, wierzysz) | wierz! | верить |
| uwierzyć | (uwierzę, uwierzysz) | uwierz! | поверить |
| porozmawiać | (porozmawiam, porozmawiasz) | porozmawiaj! | поговорить |
| ukryć | (ukryję, ukryjesz) | ukryj! | укрыть, спрятать |
| zatrzymać | (zatrzymam, zatrzymasz) | zatrzymaj! | задержать |
| liczyć | (liczę, liczysz) | licz! | считать, рассчитывать |
| przejść | (przejdę, przejdziesz) | przejdź! | перейти |
| zmienić | (zmienię, zmienisz) | zmień! | сменить |
| słyszeć | (słyszę, słyszysz) | słysz! | слышать |
| odpowiedzieć | (odpowiem, odpowiesz, odpowiedzą) | odpowiedz! | ответить |
| uczynić | (uczynię, uczynisz) | uczyń! | сделать, исполнить |
| zdobyć | (zdobędę, zdobędziesz) | zdobądź! | получить, добыть |
| zachować | (zachowam, zachowasz) | zachowaj! | задержать, сохранить |
| trzymać | (trzymam, trzymasz) | trzymaj! | держать |
| pokazać | (pokażę, pokażesz) | pokaż! | показать |
| pisać | (piszę, piszesz) | pisz! | писать |
| zająć | (zajmę, zajmiesz) | zajmij! | занять |
| pracować | (pracuję, pracujesz) | pracuj! | работать |
| czytać | (czytam, czytasz) | czytaj | читать |
| dotrzeć | (dotrę, dotrzesz) | dotrzyj! | добраться |
| słuchać | (słucham, słuchasz) | słuchaj! | слушать |
| spojrzeć | (spojrzę, spojrzysz) | spójrz! | взглянуть |
| odejść | (odejdę, odejdziesz) | odejdź! | отойти |
| wracać | (wracam, wracasz) | wracaj! | возвращаться |
| walczyć | (walczę, walczysz) | walcz! | биться |
| chodzić | (chodzę, chodzisz) | chodź! | ходить |
| zapytać | (zapytasz, zapytam) | zapytaj! | спросить |
| zacząć | (zacznę, zaczniesz) | zacznij! | начать |
| zapomnieć | (zapomnę, zapomnisz) | zapomnij! | забыть |
| przypomnieć | (przypomnę, przypomnisz) | przypomnij! | припомнить |
| przyjąć | (przyjmę, przyjmiesz) | przyjmij! | принять |
| usłyszeć | (usłyszę, usłyszysz) | usłysz! | услышать |
| jeść | (jem, jesz) | jedz! | есть |
| pomyśleć | (pomyślę, pomyślisz) | pomyśl! | подумать |
| zostawić | (zostawię, zostawisz) | zostaw! | оставить |
| otworzyć | (otworzę, otworzysz) | otwórz! | открыть |
| umrzeć | (umrę, umrzesz) | umrzyj! | умереть |
| kupić | (kupię, kupisz) | kup! | купить |
| oddać | (oddam, oddasz, oddadzą) | oddaj! | отдать |
| opuścić | (opuszczę, opuścisz) | opuść! | опустить |
| okazać | (okażę, okażesz) | okaż! | оказать |
| odnaleźć | (odnajdę, odnajdziesz) | odnajdź! | найти |
| przyjść | (przyjdę, przyjdziesz) | przyjdź! | прийти |
| działać | (działam, działasz) | działaj! | действовать |
| pozostać | (pozostanę, pozostaniesz) | pozostań! | остаться |
| brać | (biorę, bierzesz) | bierz! | брать |
| czuć | (czuję, czujesz) | czuj! | чувствовать |
| nazwać | (nazwę, nazwiesz) | nazwij! | назвать |
| spróbować | (spróbuję, spróbujesz) | spróbuj! | попробовать |
| nauczyć | (nauczę, nauczysz) | naucz! | научить |
| rzucić | (rzucę, rzucisz) | rzuć! | бросить |
| rozumieć | (rozumiem, rozumiesz) | rozumiej! | понимать |
| prosić | (proszę, prosisz) | proś! | просить |
| spodziewać się | (spodziewam się, spodziewasz się) | spodziewaj się! | ожидать, надеяться |
| opowiedzieć | (opowiem, opowiesz, opowiedzą) | opowiedz! | рассказать |
| podnieść | (podniosę, podniesiesz) | podnieś! | поднести |
| dokonać | (dokonam, dokonasz) | dokonaj! | доделать |
| uciekać | (uciekam, uciekasz) | uciekaj! | убегать |
| siedzieć | (siedzę, siedzisz) | siedź! | сидеть |
Это перечень из сотни и одного глаголов, составленный на основе списков самых употребляемых глаголов польского языка. Иногда, когда писала в скобочках формы спряжений, думала: «Да никогда в жизни не слышала, чтобы кто-то эти формы вообще употреблял!». Поэтому и вы должны подходить к списку с должным вниманием и пониманием: не все глаголы, приведенные здесь, употребляются с такой высокой частотой в лицах. Некоторые практически всегда встречаются только в инфинитиве, а некоторые — чаще в повелительном наклонении (к примеру, как с глаголом wyobrazić — ну ни разу не слышала, чтобы кто-то сказал «Wyobrażę! — Воображу!», а вот «Wyobraź sobie! — Вообрази!» — сколько угодно). Поэтому формы — это, конечно, здорово, но иногда и правда это не необходимость.
Но! Мне хочется еще кое-что добавить, а именно — глаголы, которые вы обязаны знать во имя учебников польского языка А1, которые с очень высокой вероятностью попадутся на экзаменах. Внимание! Это добавка к списку выше! Это не самостоятельный продукт! То есть — ознакомьтесь все же с вышенаписанной сотней (иначе зачем вообще статью-то открывали :)).
Еще более 100 самых популярных польских глаголов
Итак, список глаголов, которые не попали в «100 самых употребляемых глаголов в польском языке», но которые часто попадаются в учебниках и на экзаменах (отсортировано по алфавиту).
| Глагол | Формы Я, ТЫ | Повелит.накл. для ТЫ | Перевод |
| bać się | (boję się, boisz się) | bój się! | бояться |
| biegać | (biegam, biegasz) | biegaj! | бегать |
| boleć | (bolę, bolisz) | ból! | болеть (нога болит) |
| cieszyć się | (cieszę się, cieszysz się) | ciesz się! | радоваться |
| ćwiczyć | (ćwiczę, ćwiczysz) | ćwicz! | трениро- ваться |
| doładować | (doładuję, doładujesz) | doładuj! | зарядить, пополнить |
| dziękować | (dziękuję, dziękujesz) | dziękuj! | благодарить |
| dzwonić | (dzwonię, dzwonisz) | dzwoń! | звонить |
| farbować | (farbuję, farbujesz) | farbuj! | красить |
| gotować | (gotuję, gotujesz) | gotuj! | готовить |
| grać | (gram, grasz) | graj! | играть |
| graniczyć | (graniczę, graniczysz) | granicz! | граничить |
| interesować się | (interesuję się, interesujesz się) | interesuj się! | интересо- ваться |
| irytować | (irytuję, irytujesz) | irytuj! | раздражать |
| jeździć | (jeżdżę, jeździsz) | jeźdź! | ездить |
| kochać | (kocham, kochasz) | kochaj! | любить |
| kończyć | (kończę, kończysz) | kończ! | кончить, заканчивать |
| korzystać | (korzystam, korzystasz) | korzystaj! | пользоваться |
| kosztować | (kosztuję, kosztujesz) | kosztuj! | стоить |
| kroić | (kroję, kroisz) | krój! | резать |
| kupować | (kupuję, kupujesz) | kupuj! | покупать |
| leżeć | (leżę, leżysz) | leż! | лежать |
| lubić | (lubię, lubisz) | lub! | любить |
| malować | (maluję, malujesz) | maluj! | рисовать |
| martwić się | (martwię się, martwisz się) | martw się! | беспокоиться |
| marzyć | (marzę, marzysz) | marz! | мечтать |
| mieszkać | (mieszkam, mieszkasz) | mieszkaj! | жить, обитать |
| myśleć | (myślę, myślisz) | myśl! | думать |
| napisać | (napiszę, napiszesz) | napisz! | написать |
| nazywać się | (nazywam się, nazywasz się) | nazywajsię! | называться |
| nosić | (noszę, nosisz) | noś! | носить |
| nudzić się | (nudzę się, nudzisz się) | nudź się! | скучать |
| obchodzić | (obchodzę, obchodzisz) | obchodź! | праздновать, отмечать |
| obejrzeć | (obejrzę, obejrzysz) | obejrzyj! | осмотреть |
| oddzwonić | (oddzwonię, oddzwonisz) | oddzwoń! | перезвонить |
| odebrać | (odbiorę, odbierzesz) | odbierz! | взять, забрать |
| odpoczywać | (odpoczywam, odpoczywasz) | odpoczywaj! | отдыхать |
| oglądać | (oglądam, oglądasz) | oglądaj! | осматривать, смотреть |
| organizować | (organizuję, organizujesz) | organizuj! | организовать |
| ożenić się | (ożenię się, ożenisz się) | ożeń się! | пожениться |
| palić | (palę, palisz) | pal! | курить |
| pamiętać | (pamiętam, pamiętasz) | pamiętaj! | помнить |
| pić | (piję, pijesz) | pij! | пить |
| planować | (planuję, planujesz) | planuj! | планировать |
| płacić | (płacę, płacisz) | płać! | платить |
| pływać | (pływam, pływasz) | pływaj! | плавать |
| pobrać się | (pobiorę się, pobierzesz się) | pobierz się! | пожениться |
| podobać się | (podobam się, podobasz się) | podobaj się! | нравиться |
| podróżować | (podróżuję, podróżujesz) | podróżuj! | путешество- вать |
| polecać | (polecam, polecasz) | polecaj! | рекомендо- вать |
| położyć | (położę, położysz) | połóż! | положить |
| pomóc | (pomogę, pomożesz) | pomóż! | помочь |
| poprosić | (poproszę poprosisz) | poproś! | попросить |
| potrzebować | (potrzebuję, potrzebujesz) | potrzebuj! | нуждаться,требовать |
| powtórzyć | (powtórzę, powtórzysz) | powtórz! | повторить |
| proponować | (proponuję, proponujesz) | proponuj! | предлагать |
| przeczytać | (przeczytam, przeczytasz) | przeczytaj! | прочитать |
| przedstawić się | (przedstawię się, przedstawisz się) | przedstaw się! | предста- вляться |
| przeliterować | (przeliteruję, przeliterujesz) | przeliteruj! | произнести по буквам |
| przepraszać | (przepraszam, przepraszasz) | przepraszaj! | извиняться |
| przeprowa- dzić się |
(przeprowadzę się, przeprowadzisz się) | przeprowadź się! | переехать |
| przyjmować | (przyjmuję, przyjmujesz) | przyjmuj! | принимать |
| przymierzyć | (przymierzę, przymierzysz) | przymierz! | примерить |
| pytać | (pytam, pytasz) | pytaj! | спрашивать |
| rezerwować | (rezerwuję rezerwujesz) | rezerwuj! | резервиро- вать |
| rozbić | (rozbiję, rozbijesz) | rozbij! | разбить |
| segregować | (segreguję, segregujesz) | segreguj! | сортировать |
| skończyć | (skończę, skończysz) | skończ! | закончить |
| spotykać się | (spotykam się, spotykasz się) | spotykaj się! | встречаться |
| spóźnić się | (spóźnię się, spóźnisz się) | spóźnij się! | опоздать |
| sprzątać | (sprzątam, sprzątasz) | sprzątaj! | убирать |
| stosować | (stosuję, stosujesz) | stosuj! | применять |
| studiować | (studiuję, studiujesz) | studiuj! | учиться в ВУЗе |
| śpiewać | (śpiewam, śpiewasz) | śpiewaj! | петь |
| tańczyć | (tańczę, tańczysz) | tańcz! | танцевать |
| telefonować | (telefonuję, telefonujesz) | telefonuj! | звонить |
| uczyć się | (uczę się, uczysz się) | ucz się! | учиться |
| uderzyć się | (uderzę się, uderzysz się) | uderz się! | удариться |
| ukraść | (ukradnę, ukradniesz) | ukradnij! | украсть |
| umawiać się | (umawiam się, umawiasz się) | umawiaj się! | договари- ваться |
| upaść | (upadnę, upadniesz) | upadnij! | упасть |
| uprawiać | (uprawiam, uprawiasz) | uprawiaj! | заниматься |
| urodzić się | (urodzę się, urodzisz się) | urodź się! | родиться |
| usunąć | (usunę, usuniesz) | usuń! | убрать |
| uśmiechać się | (uśmiecham się, uśmiechasz się) | uśmiechaj się! | улыбаться |
| uwielbiać | (uwielbiam, uwielbiasz) | uwielbiaj! | обожать |
| uzupełnić | (uzupełnię, uzupełnisz) | uzupełnij! | заполнить |
| używać | (używam, używasz) | używaj! | употреблять |
| wisieć | (wiszę, wisisz) | wiś! | висеть |
| woleć | (wolę, wolisz) | предпочитать | |
| wybierać się | (wybieram się, wybierasz się) | wybieraj się! | выбираться |
| wyglądać | (wyglądam, wyglądasz) | wyglądaj! | выглядеть |
| wynająć | (wynajmę, wynajmiesz) | wynajmij! | снять, арендовать |
| wysłać | (wyślę, wyślesz) | wyślij! | выслать |
| wzmacniać | (wzmacniam, wzmacniasz) | wzmacniaj! | укреплять |
| zależeć | (zależę, zależysz) | zależ! | зависеть |
| zapraszać | (zapraszam, zapraszasz) | zapraszaj! | приглашать |
| zarabiać | (zarabiam, zarabiasz) | zarabiaj! | зарабатывать |
| zarejestrować | (zarejestruję, zarejestrujesz) | zarejestruj! | зарегистри- ровать |
| zaspać | (zaśpię, zaśpisz) | zaśpij! | проспать |
| zastanawiać się | (zastanawiam się, zastanawiasz się) | zastanawiaj się! | раздумывать |
| zażywać | (zażywam, zażywasz) | zażywaj! | принимать |
| zbudować | (zbuduję, zbudujesz) | zbuduj! | построить |
| zdążyć | (zdążę, zdążysz) | zdąż! | успеть |
| zdecydować | (zdecyduję, zdecydujesz) | zdecyduj! | решить |
| zepsuć się | (zepsuję się, zepsujesz się) | zepsuj się! | испортиться |
| zgubić | (zgubię, zgubisz) | zgub! | потерять |
| złamać | (złamię, złamiesz) | złam! | сломать |
| zwiedzać | (zwiedzam, zwiedzasz) | zwiedzaj! | посещать |
| żartować | (żartuję, żartujesz) | żartuj! | шутить |
| życzyć | (życzę, życzysz) | życz! | желать |
Ужас, я и не думала, что их настолько много! Те, кто досконально изучил первую книгу «Krok po kroku«, конечно же, узнали все эти слова. И, наверное, тоже удивлены, как много их там было! Это если еще прибавить первую сотню — то более двухсот за один учебник. Здорово! Не все, конечно, здесь самые нужные и важные, но разве зря их давали в учебнике? В следующий раз рассмотрим книгу А2.
Что с этим списком делать? Внимательно его просмотреть — скорее всего, большую часть глаголов вы уже знаете, если какое-то время изучаете польский. Попробовать поиграть со словами — придумать предложения, посмотреть наиболее интересные в Викисловаре (там будут примеры употребления в предложениях), если слово очень уж незнакомое — можно просто его прогуглить и посмотреть, где и как употребляется.
Если вы на этапе изучения спряжений польских глаголов в настоящем времени, то можете с помощью данных списков тренировать себя, опознавая, где первое, где второе, где третье, а где четвертое. И, конечно же, напоминаю о правиле бабочки — оно поможет вам просклонять глагол полностью.